گازسنج ها تجهیزاتی برای تشخیص حضور یا عدم نشت گازهای مختلف در مناطق مختلف و غالبا به عنوان بخشی از یک سیستم ایمنی محسوب می شوند. گاز سنج ها و ردیاب های گاز می توانند زنگ آلارم خطر را را برای اپراتور منطقه ای فعال کنند یا با اتصال به سیستم پیشرفته اطفاء حریق و ایمنی موارد برنامه ریزی شده در قالب سیستم را فراخوانی کنند این موارد می تواند شامل آلارم خروجی کارکنان و اعزام گروه ایمنی و یا سایر موارد باشد دتکتور ها و سیستم های ردیاب گاز در تمامی صنایع بخصوص صنعت نفت و گاز، مراکز فرآوری مواد شیمیایی و سایر موارد مشابه از اهمیت زیادی برخوردار هستند چون در این مناطق گاز های زیادی وجود دارد که می تواند برای زندگی انسان و حیوانات و حتی تخریب محیط زیست و سازه ها مخرب باشند
به کمک آشکارساز های گازسنج می توان گازهای قابل احتراق و قابل اشتعال ، گازهای سمی و موارد کاهش اکسیژن را تشخیص داد . به عبارت دقیق تر گاز سنج ها وظیفه تشخیص نشت گاز و فرآیند شناسایی نشت های احتمالی خطرناک گاز توسط حسگرها بر عهده دارند . علاوه بر این با استفاده از دوربین حرارتی و سنسور های خاص تعبیه شده بر روی آنها به صورت بصری می توان عملیات شناسایی را انجام داد.
سنسور دتکتور گاز
انواع گازسنج می تواند در عملیات های صنعتی نظیر اتاق های نقاشی و رنگ صنعتی، حفاری خاک، عملیات دفن زباله، کنترل کیفیت هوا در محیط های در بسته و غیره استفاده شوند سنسور های متداول دتکتور گاز شامل سنسور قابل احتراق گاز، آشکارساز های فتویونیزاسیون (photoionization)، سنسورهای مادون قرمز گازسنج ، سنسور التراسونیک ، حسگر های گاز الکتروشیمیایی و سنسور های نیمه هادی اکسید فلز و موارد مشابه می باشند. به تازگی چندین مدل حسگر تصویربرداری مادون قرمز نیز به بازار عرضه شده اند که در ادامه چند مدل از این تجهیزات را بررسی می کنیم
تمامی این سنسورها برای طیف وسیعی از کاربرد ها مورد استفاده قرار می گیرند و می توان آنها را در کارخانه های صنعتی ، پالایشگاه ها و پتروپالایشگاهها ، صنایع تولید دارو ، تاسیسات رنگ و بخور انواع گاز ، کارخانه های کاغذ و تفاله کاغذ ، تاسیسات هواپیمایی و کشتی سازی ، عملیات سنجش، تشخیص گازهای سمی و خطرناک ، تاسیسات تصفیه فاضلاب ، وسایل نقلیه ، تست کیفیت هوا و خانه ها استفاده کرد.
تاریخچه ساخت و اختراع انواع گاز سنج
پس از کشف اثرات گاز های سمی بر سلامت بدن انسان ، روشهای تشخیص نشت گازها به یک نگرانی برای مهندسین و کارفرما ها تبدیل شد. قبل از اختراع سنسور های الکترونیکی مدرن و ردیاب گاز، در طول قرن 19 و اوایل قرن 20 ، کارگران معدن زغال سنگ قناری ها را به عنوان یک سیستم تشخیص در برابر گاز های تهدید کننده مانند دی اکسید کربن ، مونوکسیدکربن و متان با خود به تونل های حفاری می بردند . قناری ها به طور معمول آواز می خوانند ، به علت حساسیت بالای این پرده در برابر گازهای مذکور در صورت بروز نشتی آواز قناری متوقف می شود و سرانجام می میرد و این به عنوان هشداری برای معدنچیان محسوب می شود تا به سرعت از معدن خارج شوند. اولین آشکارساز گاز در عصر صنعتی، لامپ ایمنی شعله ای ( Davy lamp ) بود که توسط سر همفری دیوی در سال 1815 برای تشخیص وجود متان در معادن زیرزمینی ذغال اختراع شد . لامپ دیوی از یک شعله با سوخت روغن تشکیل شده بود که با در نظر گرفتن یک ارتفاع خاص و در هوای تازه تنظیم می شد. برای جلوگیری از اشتعال ناگهانی لامپ، شعله در یک استوانه شیشه ای قرار داشت. ارتفاع شعله ها با توجه به وجود متان بالاتر یا کمبود اکسیژن پایین تر می رفت این تفاوت شعله مقیاس سنجش گاز در معدن محسوب میشد. لامپ دیوی هنوز در بخشی از مناطق جهان در حال استفاده است!!!!!!
کاشف اولین گازسنج
دوران مدرن گاز سنج ها از سال 1926 تا 1927 با توسعه سنسور های احتراق کاتالیزوری (LEL) توسط دکتر الیور جانسون (Oliver Johnson) آغاز شد. وی تحقیق و توسعه روی روشی را برای شناسایی مخلوط قابل احتراق در هوا برای جلوگیری از انفجار در مخازن ذخیره سوخت آغاز کرد. یک مدل نمایشی در سال 1926 ساخت و اولین گازسنج عملیاتی خود را در سال 1927 با انتشار مدل B تولید کرد. اولین شرکت کشف گاز در جهان ، با نام جانسون ویلیامز اینسترومنتس (J-W Instruments) در سال 1928توسط دکتر الیور جانسون و فیل ویلیامز تشکیل شد. طی 40 سال بعد از تاسیس JW Instruments روند روبه رشد خود ر ا طی کرد و دستگاه خود را کوچک تر و قابل حمل نمود ، ساخت و توسعه ردیاب اکسیژن قابل حمل و همچنین ترکیب اندازه گیری اکسیژن و گاز احتراقی در کنار هم از نوآوری های این شرکت بود
تاریخچه گازسنج
قبل از توسعه دتکتور های الکترونیکی مونوکسید کربن در دهه 1980 و 1990 ، وجود یا عدم حضور گاز کربن مونوکسید را به وسیله یک کاغذ شناسانگر شیمیایی که در هنگام قرار گرفتن در معرض گاز قهوه ای میشد بررسی می نمودند!!!!! از آن زمان تا به امروز فناوری های بسیاری برای شناسایی ، نظارت و هشدار نشتی گسترده ای از گازها تولید شده اند.
مدل های ابتدایی گازسنج ها برای تشخیص تنها یک نوع گاز تولید می شدند. اما تجهیزات و سیستم های دتکتور گاز امروزی چندین گاز سمی یا قابل احتراق یا حتی ترکیبی از این موارد را شناسایی می کنند آنالایزر های گاز جدید می توانند سیگنال های جزیی (کمترین مقدار) گاز را از رایحه ای پیچیده تجزیه و تحلیل کنند و همزمان چندین گاز را شناسایی نمایند.
نحوه کالیبراسیون گازسنج
باید توجه داشته باشید که انواع مختلفی از گاز دتکتور و آنالیزر ها در بازار عرضه می شوند و هر یک بنا بر دانش شرکت سازنده دارای روند خاصی برای کالیبراسیون هستند. اما عمده این تجهیزات به صورت خودکار در فضای آزاد و به اصطلاح به صورت fresh air calibration کالیبره می شوند و در مرحله های بعدی با توجه به نوع گاز توسط کپسول مورد نظر و دستگاه کالیبراسیون تنظیم می شوند. گاز سنج هایی که به صورت فرش ایر تنظیم می شوند، عمدتا گازهای موجود در هوا نظیر میزان O2 و CO2 و غیره را اندازه گیری می کنند. سایر گازدتکتور ها که برای سنجش و آنالیز گاز های سمی و … استفاده می شود، بایستی توسط کپسول یا دستگاه های مخصوص همان شرکت کالیبره شوند. در ادامه فیلمی از نحوه کالیبراسیون گازسنج bw مدل BW Gas Alert Max XT II ساخت کمپانی هانیول آمریکا را مشاهده خواهیم کرد.
تذکر: برای آموزش دقیق نحوه کالیبراسیون هر نوع دتکتورگاز بهتر است ابتدا راهنمای کاربری آن را مطالعه نمایید. شما عزیزان با مراجعه به لینک زیر می توانید راهنمای کاربری و مشخصات تمامی گازسنج های موجود در فروشگاه سیانکو را دریافت نمایید.
تعمیر دستگاه گازسنج پرتابل Honeywell BW™ Max XT ll
انواع گازسنج در بازرگانی سیانکو
آنالایزرها و انواع گازسنج می توانند با توجه به مکانیسم کاری خود از سنسور های نیمه هادی semiconductors ، اکسیداسیون oxidation ، الکتروشیمیایی ، کاتالیزوری catalytic ، فتونایز photoionization ، مادون قرمز و غیره استفاده کنند. دتکتور های گاز به دو گروه اصلی از نظر ظاهری تقسیم می شوند دستگاه های گازسنج قابل حمل و آنالایزر های ثابت گاز
در ادامه و در تحقیق انواع گازسنج تمامی مدل های گاز سنج موجود در بازار و فروشگاه سیانکو را بررسی خواهیم کرد
