آمپرمتر چیست و چگونه کار میکند

آمپرمتر چیست

آمپرمتر  یا آمپرسنج که گاها با نام  آمیتر (Ammeter) شناخته می شود، ابزاری جهت اندازه گیری جریان عبوری از یک مدار یا به اصطلاح شدت جریان است که درمدارات الکتریکی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار از نظر لغوی لاتین از دو واژه Ampere و Meter  منشعب شده است و به شکل Ammeter نوشته می شود.

کلمه آمپر Ampere  واحد پایه و بین المللی si اندازه گیری جریان الکتریکی است به افتخار آندره ماری آمپر Ampère (1836-1775) پدر علم الکترودینامیک نام گذاری شده است بر اساس تعریف یک آمپر برابر با عبور یک کولن بار الکتریکی از سطح مقطع در یک ثانیه است¹.

1A=1C/s

تاریخچه ساخت آمپرمتر

در سال 1820 هانس کریستین اریستد رابطه ای بین جریان الکتریکی  و میدان مغناطیسی و مولفه های فیزیکی کشف کرد در این آزمایش سوزن قطب نما را در کنار سیم حامل جریان قرار داد و تغییرات ناشی از افزایش و کاهش جریان را ثبت نمود این رابطه سبب ساخت گالوانومتر شد.

گالوانومتر Galvanometer یک مبدل آنالوگ الکترو مکانیکی می باشد. این دستگاه در واکنش به جریان الکتریکی اعمال شده از طریق سیم پیچ داخلی که در یک میدان مغناطیسی قرار دارد در  راستای یک عقربه  انحراف ایجاد می کند. گالوانومتر نخستین ابزاری بود که برای تشخیص و اندازه‌گیری جریان الکتریکی مورد استفاده قرار گرفت.لوییجی گالوانی دانشمند ایتالیایی سازنده این دستگاه با بالا بردن دقت و حساسیت گالوانومتر  از این دستگاه برای تشخیص سیگنال های زیردریایی و کشف فعالیت‌های الکتریکی قلب و مغز استفاده کرد.

رئوسکوپ ابزار دیگریست که توسط چالز ویتسون در سال1840 ساخته شد این ابزار بعد ها با انجام برخی تغییرات به شکل رئوستا برای تنظیم جریان الکتریکی معرفی شد.

ابزار های سنجش شدت جریان الکتریکی  یا به عبارت دیگر انواع آمپر متر را در سیر تاریخ می توان به ترتیب از آمپر سنج کویلی، مگنتی، الکترو دینامیکی، آمپر سنج سیم داغ، آمپر متر دیجیتال و پیکومتریک برای سنجش جریان های ضعیف و کم برشمرد.

اندازه گیری جریان به کمک آمپرمتر

همان طور که در قسمت قبل گفته شد  واحد اندازه گیری جریان الکتریکی آمپر  است و به طور اختصار با حرف انگلیسی A نمایش داده می شود. آمپرمتر در مدار به صورت سری با قطعات قرار می گیرد به همین دلیل باید در نظر داشت که در اندازه گیری شدت جریان الکتریکی در یک مدار ابتدا باید مدار را قطع نمود سپس دستگاه را در داخل مدار قرار داد.

آمپرمتر ها  امروزی  به دو نوع آمپر متر  آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند که نوع آنالوگ آن قدیمی تر است و جای خود را به آمپرمتر دیجیتال داده است.

آمپرمتر های امروزی از نظر کاربرد و ظاهر به انواع آمپرمتر تابلویی دیجیتال، آمپرمتر تابلویی آنالوگ، آمپرمتر دیجیتال رومیزی، آمپرمتر انبری یا کلمپ آمپرمتر ، آمپرمتر دیجیتال ساده و غیره نام برد.

آمپرمتر تابلویی

آمپرمتر های تابلویی نوع خاصی آمپرسنج هستند که جهت اندازه گیری شدت جریان در تجهیزات برق قدرت و سه فاز در مقیاس بالا استفاده می شوند.این آمپر سنج ها با شکل خاصی که دارند در انواع دیجیتال و آنالوگ جهت نصب بر روی تابلو های کنترل برق نصب می شوند.

آمپرمتر دیجیتال

در  ساخت این نوع آمپرمتر ها که می توان گفت امروزی ترین نوع از آمپر سنج ها می باشند از یک میکروکنترلر و تجهیزات جانبی الکترونیکی جهت اندازه گیری شدت جریان در انواع کلمپی یا انبری و ساده استفاده می شود این آمپرمترها دارای یک صفحه نمایش LCD با قسمت بندی های مختلف، تبدیل واحد به کمک برنامه موجود در میکرو کنترلر و سایر امکانات هستند.

آمپرمتر های کلمپی از لحاظ شکل ظاهری نسبتا متفاوت هستند اما از نظر کاربرد بسیار ساده اند و در استفاده از آنها نیازی به قطع کردن جریان مدار نمی باشد زیرا این آمپر متر ها از خاصیت الکترومغناطیسی استفاده می کنند و به صورت القایی جریان مدار را اندازه گیری می گیرند.

آمپرمتر رومیزی

آمپرمتر های رومیزی از نظر کاری همانند مولتی متر ها و ولت مترهای ساده است و به صورت رومیزی طراحی شده است. تنها مشکلی که این آمپرمترها دارند قطع شدن جریان مدار در هنگام اندازه گیری جریان می باشد این مشکل بر روی آمپر متر های دیجیتال ساده نیز مشاهده می شود.

کلمات مرتبط:

آمپرمتر انبری- آمپرمتر تابلویی- آمپرمتر دیجیتال- آمپرمتر دیجیتال-انواع آمپرمتر- خرید آمپرمتر-ساخت آمپرمتر-فروش آمپرمتر- قیمت آمپرمتر-آمپرمتر چیست-آمپرمتر کلمپی

منابع

1-L. A. Geddes, Looking back: how measuring electric current has improved through the ages, IEEE Potentials, Feb/Mar 1996, pages 40-42.

نویسنده:کامبیز بلوچ فتح آبادی