آشنایی با دیتالاگر صوت

دیتالاگر صوت و صدا (Sound Data Logger)

دیتالاگر صوت وسیله ای است که به منظور اندازه گیری و ثبت اتوماتیک سطح فشار صوت و سطح صوت بکار می رود و می تواند مقادیر اندازه گیری شده را علاوه بر نمایش در حافظه خود ذخیره کند. همچنین می توان  دیتالاگرهای صوت  را به کامپیوتر متصل کرد و با نرم افزار مربوطه اطلاعات را برروی جداول و نمودار های آن بررسی و تحلیل کرد. دیتالاگر های صوت کاربردهای وسیعی در صنایع مختلف ازجمله نظامی، ادارات، بیمارستان ها، فرودگاهها و محيط هایي که آلودگي صوتي دارند و نیاز به نمايش شدت صوت در محيط پيرامون و بررسی و تحلیل آن می باشد ، کاربرد دارند.

صوت سنج ها دستگاهی هستند که میزان صدای تولید شده را اندازه گیری و برروی صفحه نمایشLCD نمایش می دهد . میزان صدا بر حسب dB و همچنین به صورت کد های رنگی روشن بر روی صفحه نمایش داده میشود .کاربر میتواند میزان صدا را برنامه ریزی کند به صورتیکه اگر صدا شدت یافت چراغهای LEDاز رنگ سبز به قرمز تغییر یابد و عبارت OVERبر روی صفحه نمایش نشان داده شود.
معمولا دیتالاگرها دارای یک حسگر بوده که داده پارامتر مورد نظر را اندازه گیری کرده و سپس در حافظه داخلی خود ذخیره می کنند. برخی از ثبت کننده ها دارای نمایشگر بوده و می توان داده های ذخیره شده را در آن مشاهده کرد. دیتالاگر ها معمولاً از طریق رابط USB به کامپیوتر وصل شده و توسط نرم افزار مخصوص دیتالاگر می توان داده های اندازه گیری شده را بر روی کامپیوتر مشاهده و پردازش کرد. دیتالاگر صوت نیز یکی از انواع دیتالاگر می باشد که قادر به اندازه گیری و ثبت اطلاعات سطح فشار صوت و سطح صوت می باشد. از مزایای مهم استفاده از دیتالاگر صوت و صدا و به طور کلی دیتالاگرها قابلیت جمع آوری ۲۴ ساعته اطلاعات است. دیتالاگرها معمولاً به محض فعال سازی بدون مراقبت رها شده تا در طول دوره دیده بانی اندازه گیری نموده و اطلاعات را ذخیره کند. این قابلیت اجازه می‌دهد تا تصویری جامع و دقیق از شرایط محیط تحت نظر مانند دمای هوا یا رطوبت بدست آید.

نحوه کار دیتالاگرهای صوت

در دیتالاگر های صدا کاربر میتواند از پیش برنامه ای را برای دیتالاگر صوت تعریف کند تا بصورت اتوماتیک  مقادیر را اندازه گیری و ثبت کند . صوت سنج ها صدای محیط  را توسط میکروفن متصل به تراز سنج صوت برداشت می کنند و با تبدیل سیگنال میکروفن با ترازسنج های صوت ، پردازش صوت انجام می گیرد و مقادیر اندازه گیری شده برروی صفحه نمایشگر نمایش داده می شود و یا حافظه ذخیره می شود. اندازه گیری صوت بوسیله دیتالاگر زمانی حائز اهمیت خواهد بود که عملیات اندازه گیری برای مدت طولانی بایستی انجام شود و بعد از آن مقادیر به کامپیوتر انتقال داده شود  نموداری از روند ثبت مقادیر استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد .

واحد اندازه گیری صوت

دسی‌بل، (Decibel) یک واحد لگاریتمی برای بیان نسبت یک کمیت فیزیکی (معمولاً توان یا شدت) به یک مقدار مرجع مشخص است. مقدار دسی‌بل یک کمیت، ۱۰ برابر لگاریتم در پایه ۱۰ نسبت مقدار واقعی آن به مقدار مرجع است. از آنجا که دسی‌بل نسبت دو کمیت فیزیکی با یکای یکسان است، بی ‌بعد است. یک دسی‌بل، یک دهم یک بِل است ولی بِل به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولاً از دسی‌بل استفاده می‌شود.
دسی‌بل معمولاً به عنوان یکای تراز فشار صدا شناخته می‌شود، ولی علاوه بر تراز صدا، دسی‌بل در بسیاری از اندازه ‌گیری‌های علمی و مهندسی از جمله در زمینه‌های آکوستیک، الکترونیک و کنترل مورد استفاده قرار می‌گیرد. در الکترونیک، بهرهٔ تقویت‌کننده‌ها، افت سیگنال‌ها و نسبت سیگنال به نویز معمولاً برحسب دسی‌بل بیان می‌شوند.

اهمیت سرعت زمان پاسخ صوت سنج ها

زمان پاسخ به این نکته اشاره دارد که دستگاه با چه سرعتی به صدا واکنش نشان می دهد . بیشتر دستگاهها گزینه ای را برای انتخاب حالت سریع یا کند دارند . حالت کند بیشتر جهت شنود مکالمات , برنامه های  OSHAبه کار برده میشود و پاسخ سریع جهت کاهش سر و صدا به کار میرود به عنوان مثال سریعا می تواند منبع سر وصدای ناشی از سوختن را شناسایی کند که کارمندان آتش نشانی میتوانند از آن استفاده کنند .

کاربرد های دیتالاگر صوت

•    آنالیز و بررسی صدای فرودگاه
•    سالن های کنسرت
•    آنالیز و بررسی قدرت و توان شنوایی انسان
•    تقاطع هایی که دارای ترافیکهای زیاد هستند.
•    ساخت و ساز پروژه های عمرانی
•    بهداشت حرفه ای  و بهداشت محیط
•    مطالعات فشرده محیطی و کتابخانه ها
•    عيب يابي وسایل آزمایشگاهی و دوار
•    آنالیزر و پایش صدای دستگاههای پرسکاری / تراشکاری و اثرات آن بر اپراتورکنترل فنی اعم از کنترل منبع صوتی / مراقبت درست از دستگاهها / محل وشکل استقرار وسیله / تغییر و تحول در اجزاء و وظیفه دستگاهها / کنترل در مسیر انتشار صوت / کنترل صدا بر اساس برجذب صدا / کنترل صدا براساس ایزو لاسیون

نکات مهم در انتخاب یک دیتالاگر صوت

در انتخاب یک دیتالاگر صوت می بایست با توجه به نوع کاربردی که به آن نیاز داریم به موارد زیر توجه کرد:
•    دقت اندازه گیری
•    محدوده فرکانس
•    دامنه دینامیک
•    محدوده اندازه گیری صوت
•    نرخ نمونه برداری
•    نوع دستی و اتوماتیک
•    نوع نمایشگر و دقت آن
•    قابلیت اتصال به کامپیوتر و ذخیره اطلاعات