صاعقه گیر چیست ؟

صاعقه گیر

هدف اصلی از نصب یک صاعقه گیر حفاظت از سیستمها و افراد در برابر انرژی صاعقه و ایجاد مسیر امن انتقال جریان عظیم صاعقه به زمین می باشد، در یک سیستم صاعقه گیر رادهای هوایی صاعقه  Lightning rod وظیفه جذب صاعقه و هادیهای نزولی down codactor وظیفه انتقال  جریان را به سیستم ارتینگ  earthing system به عهده دارند.

اگرسیستم صاعقه گیر به درستی طراحی و نصب شود امنیت جانی افراد و ایمنی تجهیزات را به دنبال خواهد داشت.

تاریخچه

وجود برقگيرها در مناطق باستانی كرت ، هند ، مصر و فلسطين دلیلی بر توانايی انسان باستان در انتقال نيروی الكتريكی صاعقه برای روشن كردن محراب معابد  است و از رازهای دنیای باستان به شمار می آید و به عنوان مثال این موضوع که آيا فانوس دريايی اسكندريه توسط انر‍ژی الكتريكی روشن بوده است يا خير، از این موارد است.  در هر صورت  وجود این برق گیرها در معابد باستانی، کلیساهای قرون وسطا و حتی شواهدی از مردان و زنان با سیستم اتصال به زمین  خاص خود بر روی کلاه و چتر بيانگر درك انسانهای قرون گذشته از انرژی الكتريكی صاعقه و روشهای انتقال و مهار نمودن آن می باشد. تصاوير زیر نمونه هایی از این موارد هستند.

حجاریهای دیده شده  بر روی ديوار پرستشگاههای مصريان و استفاده از ميله های برقگير در هسته این نقوش باعث حفاظت محل و نشانه قدرت این پرستشگاه و مقاومت آن در برابر صاعقه به عنوان یک قدرت خدایی بوده است. یونانیان صاعقه را به خدای زئوس و عصای آن و ادیان ابراهیمی بخصوص یهودیت آن را به کروبیان(cherubimعبری: כְּרוּב به صورت جمع כְּרוּבִים)  نسبت می دهند.

 به عنوان نمونه ای دیگر در رابطه با معبد سليمان (Solomon’s Temple) در اورشلیم، هيچ واقعه تاريخی مبنی بر اصابت صاعقه به آن ثبت نشده است.
یوسفوس فلاویوس تاريخ نگار يهودی(Josephus Flavius, Φλάβιος Ἰώσηπος; 37 – c. 100 )  درخصوص علت اين پديده می گويد بر روی گنبد اين معبد شاخه هايی از طلا ايجاد شده كه توسط اتصالاتی از اين فلز بهم متصل شده اند. اين رشته ها به گوشه های معبد کشیده شده و از آن نقاط به زمين متصل گرديده اند.

بر اساس تحقیقات صورت گرفته به طور متوسط در هر ثانیه بالغ بر از پنجاه صاعقه به زمین اصابت  می کند و خسارات جانی و مالی عدیده ای بر جای می گذارد عمدتا حوادثی که توسط صاعقه پدید می آید به دو گروه تقسیم می شوند. حوادثی که به علت برخورد مستقیم صاعقه به وجود می آید و بعدی حوادثی که به سبب اثرات غیر مستقیم صاعقه حادث می شوند. وقتی به یک سازه یا  ناحیه ای خاص صاعقه اصابت می کند می تواند سبب  خسارات قابل توجهی که معمولا با آتش  همراه است شود. حفاظت در برابر این خطرات  توسط صاعقه گیر امکان پذیر است. قبل از صاعقه بطور طبيعی محتوای الکتريکی اتمسفر به طور ناگهانی افزايش یافته  اين تغيير به وسیله واحد جرقه زن  سیستم صاعقه گیر احساس(sense) و کنترل می شود . میدان الکتریکی موجود در هوای قبل از طوفان که حدود چندين هزار ولت بر متر (E= V/m) تخمین زده می شود توسط صاعقه گير  جذب و در واحدهای جرقه زن ذخيره می شود و در نهايت واحد جرقه زن با تخليه بار الکتريکی خازنها بين الکترودهای فوقانی و الکترود مرکزی هوای اطراف را يونيزه می کنند.

کلمات کلیدی:

صاعقه, صاعقه گیر, سیستم صاعقه گیر,ارتینگ, سیستم ارتینگ